- Z badania przeprowadzonego na zlecenie Santander Bank Polska dla projektu Finansiaki wynika, że dla 54% młodszych i 65% starszych nastolatków sukces zawodowy jest jednoznaczny z wysokimi zarobkami.
- Co drugi badany nastolatek uważa, że ciężka praca pomaga w osiągnięciu sukcesu zawodowego.
- Prawie 40% nastolatków w wieku 12-15 lat oraz ponad połowa w wieku 16-18 lat ocenia rozwój sztucznej inteligencji jako zagrożenie na rynku pracy.
Zarobki wyznacznikiem sukcesu
Wysoka pensja jest dla młodych priorytetem w budowaniu kariery. Ponad połowa nastolatków w wieku 12-15 lat oraz 65% w wieku 16-18 lat uważa, że definicją sukcesu zawodowego są wysokie zarobki. Młodsi (12-15 lat) tak samo mocno cenią sobie jednak pracę, która będzie ich pasją, a starsi (16-18 lat) poczucie satysfakcji i spełnienia.
Średnio co piąty nastolatek, bez względu na wiek, jako sukces postrzega wysokie stanowisko i dobre relacje ze współpracownikami. Starsi zdecydowanie bardziej niż młodsi doceniają także równowagę między życiem zawodowym a prywatnym (26% starszych nastolatków vs. 6% młodszych). Najmniej wszystkich badanych, bo zaledwie 5% wskazało, że sukces zawodowy oznacza dla nich rozpoznawalność i sławę.
Jednak droga do sukcesu nie jest łatwa – niemal co drugi badany nastolatek uważa, że ciężka praca pomaga w osiągnięciu sukcesu zawodowego. Dla 40% badanych w wieku 12-15 lat i 56% nastolatków w wieku 16-18 lat ważne jest także samodoskonalenie się oraz rozwój osobisty. Jako trzeci najważniejszy czynnik sukcesu zawodowego wszyscy, bez względu na wiek, wskazali umiejętność radzenia sobie ze stresem (32% młodszych i 39% starszych nastolatków).
Niemal 40% nastolatków w wieku 16-18 lat uważa, że w osiągnięciu sukcesu w pracy pomaga wyznaczanie jasnych celów oraz umiejętność wykorzystania okazji. Natomiast, co ciekawe, niemal co czwarty nastolatek w wieku 12-15 lat uważa, że sukces zawodowy to przede wszystkim zasługa szczęścia.
Młodsi (12-15 lat) niemal dwa razy częściej niż starsi (16-18 lat) wskazywali na wsparcie rodziny jako ważny czynnik na drodze do sukcesu. Co czwarty nastolatek uważa, że najbardziej w osiągnięciu spełnienia zawodowego pomagają tzw. „znajomości”. Najmniej istotne okazały się pochodzenie oraz wygląd.
– Przekonanie, że wysokie zarobki są ważne w życiu i są wyznacznikiem sukcesu może być związane z wysokimi tendencjami materialistycznymi. Współcześni nastolatkowie coraz częściej skupiają się na pieniądzach. Warto jednak zauważyć, że materializm może wiązać się z różnymi problemami, na przykład prowadzić do braku umiejętności oszczędzania i właściwego zarządzania pieniędzmi, a także może wiązać się z niższym dobrostanem. Dlatego ważne jest, by wzmacniać samoocenę nastolatków, a także zachęcać ich do rozwijania pasji i budowania wartościowych relacji – wyjaśnia dr Agata Trzcińska z Wydziału Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego.
AI konkurencją na rynku pracy?
Sztuczna inteligencja to temat, obok którego nie da się przejść obojętnie. Jej rozwój budzi obawy zarówno wśród dorosłych, jak i nastolatków. Z badania przeprowadzonego dla projektu Finansiaki wynika, że niemal 6 na 10 rodziców obawia się, że AI pozbawi pracy część ludzi. Prawie 40% nastolatków w wieku 12-15 lat oraz ponad połowa w wieku 16-18 lat jest tego samego zdania.
Zaledwie 10% badanych rodziców sądzi, że sztuczna inteligencja ułatwi im znalezienie pracy w przyszłości. Nastolatkowie są bardziej optymistyczni – co piąty z nich wierzy, że AI ułatwi mu wejście na pracy. Mniej niż 10% wszystkich badanych uważa, że AI w żaden sposób nie wpłynie na rynek pracy. A co czwarty rodzic i co trzeci nastolatek w wieku 12-15 lat nie ma zdania na ten temat.
– Każdemu z nas łatwiej się żyje w świecie, który jest przewidywalny i w którym wiemy, co przyniosą w przyszłości nasze decyzje i wybory. Jednak w dzisiejszym świecie jest to zwyczajnie niemożliwe. Obserwując szybkie zmiany technologiczne, młodzi ludzie mogą być pełni obaw dotyczących tego, jak będzie wyglądała ich przyszłość. Na szczęście nastolatkowie zdają się mieć świadomość, że będą musieli mierzyć się z nieprzewidywalnością przyszłości. Wielu z nich wskazuje, że kluczowe do osiągnięcia sukcesu zawodowego są m.in. umiejętność radzenia sobie ze stresem i samodoskonalenie się. Posiadanie tych kompetencji może pomóc redukować obawy związane z rozwojem technologii i ułatwić dostosowanie się do zmieniającej rzeczywistości. Dlatego niezmiernie ważne jest kształtowanie tych umiejętności już od najmłodszych lat – wyjaśnia dr Agata Trzcińska z Wydziału Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego.
Materiały do rozmów z dziećmi o pieniądzach, porady, jak zacząć ten temat oraz scenariusze lekcji można znaleźć na stronie www.finansiaki.pl.
Badanie przeprowadzone przez agencję badawczą IQS na zlecenie Santander Bank Polska dla programu Finansiaki. Badanie przeprowadzone metodą CAWI na próbie 1500 osób, w tym 500 rodziców, 500 nastolatków w wieku 12-15 lat i 500 nastolatków w wieku 16-18 lat.
