Grupa sektorowa branży nieruchomości i budownictwa w BPCC spotyka się kwartalnie by zebrani developerzy, wykonawcy, podwykonawcy, inżynierowie, architekci i konsultanci ds nieruchomości przedyskutowali perspektywy na nadchodzący kwartał i kolejne. Spotkania odbywają się w formule Chatman House (każdy może wyrazić swoje zdanie podczas spotkania, ale wypowiedź ta nie może być w żaden sposób cytowana) by zachęcić uczestników do otwartości w wyrażaniu swoich opinii, które mają wpływać swobodnie na przebieg dyskusji branżowej. Uczestnicy omówili bieżącą sytuację w branży, napływ inwestycji i czynniki wpływające na ceny, takie jak koszty materiałów budowlanych i dostęp do wykwalifikowanej kadry pracowniczej oraz w jaki sposób wpływa to na trendy podaży i popytu, rentowność i wskaźnik pustostanów.
Biorąc pod uwagę wszystkie niewiadomowe, cała branża stoi w obliczu burzliwego roku. Czy polski rząd odblokuje środki unijne przeznaczone na rozwój infrastruktury? Czy wojna w Ukrainie szybko się skończy, a po niej nastąpi ogromna odbudowa po drugiej stronie polskiej granicy? Czy inflacja zostanie opanowana? Jak wreszcie będzie wyglądał powrót do pracy biurowej po pandemii i jak wpłynie to na popyt na nieruchomości komercyjne? Czy boom na nieruchomości przemysłowe – magazyny i fabryki – będzie trwał, a jeśli tak, to jak długo? Te i inne pytania zostały omówione przez przedstawicieli z całego sektora.
Firmy członkowskie BPCC spotkały się w nowej siedzibie PM Group na warszawskiej Woli na otwartą dyskusję, która wniosła wiele cennych opinii. Właśnie warszawska Wola jest przykładem jak napływ inwestycji w sektorze usług wspólnych przekształcił niegdyś ponure części miasta w nowoczesne centrum biznesowe. Była to również okazja dla uczestników by odbyć spacer po biurze urządzonym zgodnie z nowymi trendami w pracy biurowej.
Spotkanie rozpoczęło się wprowadzeniem będącym przeglądem branży opartym na najnowszych raportach i danych statystycznych, uwzględniającym różne regiony i różne typy nieruchomości. Następnie uczestniczy krótko przedstawili się i podzielili swoimi doświadczeniami i wiedzą. Warte uwagi obszary wzrostu to wciąż rosnąca liczba centrów danych i biur zapasowych dla większych centrów usług wspólnych. Utrzymuje się zapotrzebowanie na elastyczną przestrzeń, zaprojektowaną przed developerów jako mix miejsc tradycyjnych i wspólnie dzielonych.
Sednem przyszłego wyzwania dla sektora jest fakt, że podczas gdy w ciągu ostatnich 12 lat koszty budowy podwoiły się, czynsze wzrosły tylko o 10-25%. Tymczasem nie ma jasnego obrazu przyszłego popytu na powierzchnie biurowe – zaobserwowanie faktycznego wyniku może potrwać kolejne dwa lata. Polska jednak, w porównaniu z Europą Zachodnią, pozostaje stosunkowo tania.
Istotnym problemem dotykającym inwestorów i deweloperów jest system pozwoleń w Polsce. Problemem są różnice w interpretacji przepisów dotyczących użytkowania gruntów w poszczególnych regionach, brak jasności i przewidywalności oznacza, że Polska przegrywa z konkurencyjnymi gospodarkami, takimi jak Rumunia, Czechy czy kraje bałtyckie, gdzie planowanie jest bardziej przejrzyste i mniej skomplikowane. W rezultacie istnieje duże ryzyko związane z opóźnieniem lub nawet wstrzymaniem planów deweloperów.
Uczestnicy mówili o potencjalnych pracach odbydowy Ukrainy po zakończeniu wojny, a Polska jest postrzegana jako naturalna baza dla dużych projektów budowlanych. Pod wieloma względami rok 2023 jest postrzegany przez wiele firm z tego sektora jako rok przeczekania – “czekamy i zobaczymy”.
Przyszłe spotkania branżowe są już planowane, obejmują m.in. lutowe spotkanie na temat komunikacji między władzami lokalnymi a deweloperami, inwestorami i wykonawcami z sektora prywatnego; odnotowaliśmy duże zapotrzebowanie wśród uczestników na spotkanie na temat drażliwych kwestii zagospodarowania przestrzennego i pozwoleń na budowę.
