Aż 82% Polek nie wierzy, że państwo zapewni im godziwą emeryturę. Jednocześnie 70% z nich nie korzysta z żadnej formy dodatkowego oszczędzania na przyszłość – wynika z najnowszego badania Prudential Family Index 2025. To paradoks, który może kosztować dekady życia w trudnej sytuacji finansowej.
Średnia emerytura pań w marcu 2025 roku wyniosła 3422 zł i była o ponad 1500 zł niższa niż w przypadku mężczyzn[i]. Można przyjąć, że prawie 80% kobiet otrzymuje świadczenia poniżej średniej emerytury panów[ii]. Różnica między emeryturą żeńską a męską sięga aż 30% – i stale się powiększa, bo jeszcze rok temu wynosiła około 1466 zł[iii].
Wśród osób otrzymujących najniższe emerytury zdecydowanie przeważają kobiety, które w przypadku odbierających świadczenia poniżej ustawowej kwoty minimalnej 1879 zł stanowią około 77%[iv]. Te dane jasno pokazują, że kobiety znacznie częściej muszą radzić sobie z bardzo niskim wsparciem finansowym po zakończeniu aktywności zawodowej. Nie dziwi więc, że aż 82% Polek nie wierzy, że państwo zapewni im godziwą emeryturę.
Kobiety na emeryturze spędzą ponad dwie dekady, a ich emerytury będą niskie
Kobiety w Polsce przechodzą na emeryturę pięć lat wcześniej od panów. Według ZUS 60-latka rozpoczynająca emeryturę może spodziewać się, że będzie żyć jeszcze 22,2 lata[v], o 12 lat dłużej niż mężczyźni, którzy rozpoczną odbieranie świadczeń pięć lat później. To ponad dwie dekady życia, które trzeba sfinansować z niskiej emerytury – codzienne potrzeby, leczenie, opiekę oraz wsparcie. Wskazane jest zatem indywidualne oszczędzanie, aby zabezpieczyć finanse na emeryturze.
Jednym z istotnych powodów wysokości (czy raczej „niskości”) „państwowych świadczeń” jest fakt, że są one ściśle powiązane z zarobkami, wśród których również widać znaczące dysproporcje. W listopadzie 2024 roku średnie miesięczne wynagrodzenie brutto kobiet było niższe od wynagrodzenia mężczyzn o 856,91 zł, co stanowiło różnicę na poziomie 9,7%. Największe dysproporcje są obserwowane w grupie wiekowej 35–44 lata, gdzie luka płacowa sięgała aż 13,8%[vi].
Dodatkowym wyzwaniem dla finansowej przyszłości kobiet są częstsze przerwy w ich karierze zawodowej: około 30. r.ż. z powodu ciąży i opieki nad dzieckiem. Później część z nich wypada z rynku pracy po ukończeniu 50 lat ze względu na opiekę nad członkiem rodziny (wnukami lub rodzicami [vii], [viii]). Z badań Eurostatu z 2000 roku wynikało, że w Polsce kobiety dwa razy częściej niż w innych krajach UE deklarowały obowiązki opiekuńcze jako powód bierności zawodowej. Choć badanie ma już 25 lat, dane [ix], [x], [xi] pokazują, że realia nie zmieniły się znacząco.
Kobiece oszczędzanie – bardziej na dom, mniej dla siebie
Panie przez całe życie myślą o innych – dzieciach, partnerach, seniorach w rodzinie. Rzadziej kierują uwagę na siebie, w szczególności w kontekście swojej emerytury. Tymczasem 84% kobiet biorących udział w badaniu Pru Family Index deklaruje, że chce wziąć swoją przyszłość finansową w swoje ręce. Ta gotowość jednak nie przekłada się na praktykę: chociaż cztery panie na pięć zna indywidualne formy oszczędzania na emeryturę jak PPK, IKE, czy IKZE, to wciąż aż 70% kobiet nie korzysta z żadnej formy dodatkowego oszczędzania na własną emeryturę. Głównymi deklarowanymi przyczynami są: brak środków do odkładania oraz brak zaufania i wiedzy, na czym konkretnie polegają te narzędzia i jak z nich zacząć korzystać.
– Odkładanie pieniędzy na przyszłość nie jest dziś już kwestią wyboru. To konieczność. Ważna jest również zmiana nastawienia: nie warto czekać na lepszy moment, ale należy potraktować swoją przyszłość finansową poważnie. Kobiety żyją dłużej i dłużej są na emeryturze. Patrząc na statystyki, spędzą na niej ponad 22 lata, zatem powinny zadbać o indywidualne oszczędzanie i budowanie swojego kapitału na spokojną przyszłość – mówi Marta Skowron-Moszkowicz, rzeczniczka prasowa Prudential Polska. – Zgodnie ze swoją naturą częściej myślimy o innych: najpierw dzieci, rodzina, a na końcu dopiero my same. Wystarczy zacząć oszczędzanie w perspektywie długoterminowej i utrwalić ten nawyk. To decyzja, którą podejmujemy raz, a potem działa to jak automat. Psychologowie z Uniwersytetu Harvarda wykazali, że nawykowy charakter to 47% naszej codziennej aktywności[xii]. W przyszłości same sobie podziękujemy za dzisiejszą zmianę podejścia i wykształcenie regularnego nawyku oszczędzania – dodaje.
„Emerytura Bez Obaw” – rozwiązanie od Pru
Dla kobiet, które chcą rozpocząć oszczędzanie z myślą o swojej bezpiecznej przyszłości, Pru oferuje produkt „Emerytura Bez Obaw” – rozwiązanie łączące systematyczne oszczędzanie z ochroną życia. To regularne wpłaty, możliwość wyboru jednego z dwóch profili oszczędzania i opcja gwarancji otrzymania co najmniej zwrotu wpłaconych składek na koniec okresu ubezpieczenia. Prosto, bezpiecznie, z myślą o sobie – dziś, jutro i na emeryturze. Konsultanci Pru pomagają dopasować rozwiązanie do indywidualnych potrzeb i możliwości finansowych każdej klientki.
Już stosunkowo niewielkie kwoty oszczędności odkładane regularnie mogą nas znacząco wspomóc na emeryturze, a im wcześniej zaczniesz, tym mniej musisz odkładać. Dla kobiety w wieku 25 lat odkładanie 374 zł miesięcznie (czyli 12,50 zł dziennie – tyle, co kawa na mieście) przez 35 lat może dać 2 tys. zł dodatkowych środków do wykorzystania na emeryturze [xiii]. Jeśli ta sama kobieta poczeka z oszczędzaniem 10 lat, to jako 35-latka musi się liczyć z dwukrotnie wyższym wydatkiem – 788 zł miesięcznie, aby zapewnić sobie te same dodatkowe 2 tys. na emeryturze
Starzejemy się jako społeczeństwo. A to oznacza dłuższe życie na emeryturze
W całej Europie wydłuża się średnia długość życia – a jednocześnie maleje liczba młodych obywateli. To zjawisko starzenia się społeczeństw jest dobrze udokumentowane i ma bezpośredni wpływ na systemy emerytalne. W Polsce – według prognoz Ministerstwa Finansów – liczba osób w wieku produkcyjnym ma spaść do 2060 r. o 41,4% w porównaniu z 2022 r., podczas gdy liczba osób w wieku poprodukcyjnym wzrośnie do 2058 r. o ponad 40%8. Jednocześnie, zgodnie z analizami OECD i Eurostatu[xiv], [xv], osoby obecnie mające 30–40 lat spędzą na emeryturze nie tylko więcej czasu niż ich rodzice, ale jej finansowanie będzie odbywać się w warunkach malejącej liczby pracujących.
Wyniki tegorocznego badania Prudential Family Index nie pozostawiają złudzeń. Niższe płace, przerwy w karierze zawodowej, dłuższe życie na emeryturze – to efekt domina, który spycha kobiety w finansową niepewność. Kryzys demograficzny pogłębia się, przed nami realna perspektywa życia przez ponad dwie dekady z dosyć niską wartością emerytury. Świadomość problemu już jest – 82% kobiet wie, że emerytura od państwa może okazać się niewystarczająca. Pora zacząć myśleć również o sobie, a nie tylko o innych. Odkładanie dla siebie to konieczność. Bo jutro będzie tylko drożej.
[i]https://www.zus.pl/documents/10182/39637/Struktura+wysoko%C5%9Bci+%C5%9Bwiadcze%C5%84+wyp%C5%82acanych+przez+ZUS+po+waloryzacji+w+marcu+2025+r.pdf/3f4d3078-a61d-e27a-8681-4f092adbb719?version=1.0&t=1747822917064&download=true
[ii] Tamże, s. 22.
[iii] Tamże.
[iv] Tamże.
[v] https://stat.gov.pl/files/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/5463/285/13/1/tab_sr_dal_trw_zycia_wyjasnienia.pdf
[vi] https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rynek-pracy/pracujacy-zatrudnieni-wynagrodzenia-koszty-pracy/rozklad-wynagrodzen-w-gospodarce-narodowej-w-listopadzie-2024-r-,32,11.html?contrast=default
[vii] https://stat.gov.pl/download/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/5475/4/57/1/aktywnosc_ekonomiczna_polski_za_4_kw_2024.pdf
[viii] https://bip.zus.pl/documents/493361/494125/Prognoza_Fundusz_Emerytalny_2020-2080.pdf/6adcc789-79bf-b08e-4261-8fc5184a4e95
[ix] https://www.dbc.wroc.pl/Content/37388,
[x] https://ec.europa.eu/eurostat/web/products-eurostat-news/-/ddn-20170705-1
[xi] https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php?title=Duration_of_working_life_-_statistics
[xii] LEVEL UP! – Rob Dial, rozdz. 10, Steve Brandt, Wandering Mind Not a Happy Mind, Harvard Gazette 11 listopada 2010
[xiii] Obliczenia na podstawie kalkulatora dot. produktu Pru EMERYTURA BEZ OBAW dla kobiety w wieku 30, 40 i 50 lat, która chce zwiększyć swoją przyszłą miesięczną emeryturę o 2000 zł, przy założeniu przewidywanego okresu życia na emeryturze 20 lat. Przewidywane świadczenia z tytułu dożycia oraz wysokość składki oparto na oczekiwanej stopie zwrotu, która wynosi 5,5%, oraz na założeniu, że wszystkie składki są opłacane w terminie, wzrastają z uwzględnieniem wskaźnika indeksacji 3,25. Wyliczenia mogą różnić się od rzeczywistych wysokości. Więcej informacji na stronie https://www.pru.pl/kalkulator-emerytura-bez-obaw/
[xiv] https://www.oecd.org/en/publications/health-at-a-glance-2023_7a7afb35-en/full-report/life-expectancy-and-healthy-life-expectancy-at-age-65_cebff74f.html
[xv] https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php?title=Population_structure_and_ageing
