24 maja 2022 r. został przyjęty przez rząd nowy projekt nowelizacji Kodeksu pracy umożliwiający pracodawcom kontrolę trzeźwości pracowników. Pracodawcy od dawna czekają na przepisy, które jednoznacznie będą dawały im prawo do samodzielnego przeprowadzania tego typu testów wśród załogi.
Najnowszy projekt ustawy utrzymuje w większości dotychczasowe założenia poprzednich wersji projektu, zgodnie z którymi pracodawcy zyskają możliwość samodzielnego przeprowadzania kontroli pracowników (a także osób zatrudnionych na podstawie umów cywilnoprawnych) na obecność alkoholu oraz środków odurzających. Dla przypomnienia, poniżej przedstawiamy najważniejsze założenia projektu.
Kontrola trzeźwości:
- może być wprowadzona przez pracodawcę, jeżeli jest to niezbędne do zapewnienia ochrony życia i zdrowia pracowników lub innych osób lub ochrony mienia,
- będzie przeprowadzana przy użyciu metod niewymagających badania laboratoryjnego, za pomocą urządzenia posiadającego ważny dokument potwierdzający jego kalibrację lub wzorcowanie,
- będzie polegała na stwierdzeniu obecności lub braku obecności alkoholu lub środków odurzających w organizmie pracownika,
- nie może naruszać godności oraz innych dóbr osobistych pracownika.
Pracodawca nie będzie mógł dopuścić pracownika do pracy, jeżeli:
- kontrola trzeźwości wykaże obecność alkoholu lub środków odurzających,
- zachodzi uzasadnione podejrzenie, że pracownik stawił się do pracy po spożyciu alkoholu, w stanie nietrzeźwości lub po spożyciu środków odurzających lub spożywał alkohol lub środek odurzający w trakcie pracy.
Pracodawca lub pracownik będą mogli zażądać, aby uprawniony organ przeprowadził powtórne badanie.
Jeżeli wynik badania nie wskaże, iż pracownik jest pod wpływem alkoholu lub środka odurzającego, okres niedopuszczenia pracownika do pracy będzie traktowany jako usprawiedliwiona nieobecność z zachowaniem prawa do wynagrodzenia.
Jeżeli wynik badania wskaże na obecność alkoholu lub środka odurzającego, pracodawca będzie musiał przechowywać tę informację w aktach osobowych pracownika przez 1 rok. Jeżeli pracodawca nałoży z tego powodu na pracownika karę porządkową, informację w tym zakresie przechowuje się do czasu uznania kary za niebyłą.
W celu wprowadzenia w zakładzie kontroli trzeźwości, pracodawca powinien:
- wprowadzić do regulaminu pracy lub zaktualizować regulamin pracy o informacje dotyczące:
– grupy (lub grup) pracowników, które będą objęte kontrolą,
– sposobu przeprowadzenia kontroli, w tym rodzaju urządzenia, czasu i częstotliwości przeprowadzania kontroli,
- wyznaczyć osoby upoważnione do przeprowadzania kontroli w imieniu pracodawcy i przygotować dla nich upoważnienia do przetwarzania danych,
- zaktualizować klauzulę informacyjną.
Projekt ustawy (razem z przepisami dotyczącymi pracy zdalnej, o których pisaliśmy tutaj), niedługo trafi pod obrady Sejmu. Zgodnie z obecną wersją projektu ustawy przepisy dotyczące kontroli trzeźwości mają wejść w życie w ciągu 14 dni od dnia ogłoszenia ustawy.
