8 września obchodziliśmy 125. rocznicę urodzin Jana Żabińskiego, wybitnego zoologa i wieloletniego dyrektora Ogrodu Zoologicznego w Warszawie, pedagoga, żołnierza AK, a także powstańca warszawskiego. Fundacja Żabińskich we współpracy z Miejskim Ogrodem Zoologicznym w Warszawie oraz Fundacją Panda miała przyjemność zorganizować uroczystość upamiętniającą tę wyjątkową rocznicę.

Tegoroczne obchody urodzin Jana Żabińskiego odbyły się w Willi Żabińskich, znajdującej się na terenie warszawskiego ZOO. Część oficjalną wydarzenia poprowadzili założyciele Fundacji Żabińskich: David Dixon, partner w warszawskim biurze kancelarii Dentons oraz Dominik Zawadzki, wnuk Antoniny i Jana Żabińskich i wiceprezes zarządu Fundacji, a także Anat Arazi, prezes zarządu Fundacji. Podczas wydarzenia krótką przemowę wygłosił dr Yakov Livne, ambasador Izraela w Polsce, który podkreślił doniosłość działań Jana Żabińskiego, uznanego razem z żoną przez Yad Vashem i państwo Izrael za „Sprawiedliwych wśród Narodów Świata”.

Podczas uroczystości głos zabrali m.in. Konsul Generalny Stanów Zjednoczonych Hale VanKoughnett, a także dyrektor Miejskiego Ogrodu Zoologicznego w Warszawie Andrzej Kruszewicz, Ewa Rembiszewska, Prezes Zarządu Fundacji Panda oraz Magdalena Młochowska, p.o. Dyrektor Koordynator ds. zielonej Warszawy. Zaproszeni goście wysłuchali wspaniałego koncertu muzyki Fryderyka Chopina, który wykonał utalentowany polski pianista Jakub Kuszlik, jeden z laureatów XVIII Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina.

Wśród zaproszonych gości znaleźli się m.in. przedstawiciele m.st. Warszawy, Amerykańskiej Izby Handlowej oraz Kanadyjskiej Izby Gospodarczej, a także liczni przedstawiciele świata biznesu. W uroczystości uczestniczyły również wnuczęta Antoniny i Jana Żabińskich: Dominik oraz dwie wnuczki wraz z rodzinami.

„Jestem niezwykle wzruszony, że tak liczne grono znamienitych gości wzięło udział w obchodach 125. urodzin mojego dziadka. Dzisiejsze wydarzenie to nie tylko wspaniała uroczystość w akompaniamencie muzyki Fryderyka Chopina, ale także świetna okazja, aby przypomnieć światu o spuściźnie Antoniny i Jana Żabińskich. Jestem pewien, że dziadek byłby ogromnie szczęśliwy z powodu takiego upamiętnienia, a o swoich działaniach pewnie by powiedział: to była zwykła ludzka przyzwoitość i tak należało robić”, mówi Dominik Zawadzki.

Ambasador Izraela, dr Yakov Livne powiedział: „Uwiecznienie działań Antoniny i Jana Żabińskich, którzy ocalili w okupowanej Warszawie kilkaset osób pochodzenia żydowskiego, jest bardzo ważne. Pomyślmy o tym, co by mogło się wydarzyć, jeżeli wtedy żyłoby w Warszawie dziesięć, sto lub nawet tysiąc małżeństw takich, jak Żabińscy. Każdy warszawiak i każdy Polak może być dumny z tego, co Żabińscy zrobili, z ich heroicznej postawy. My na pewno tego nie zapomnimy i zawsze będziemy cenić.”

Konsul Generalny Stanów Zjednoczonych Hale VanKoughnett dodał: „Ta uroczystość inaugurująca zaprezentowana przez Fundację Żabińskich w Willi Żabińskich była świetną okazją do uczczenia heroicznych działań Jana i Antoniny Żabińskich. Niestety, w roku 2022 widzimy powtarzający się horror działań wojennych z przeszłości podzielonej Europy. Ale widzimy też powtórnie akty heroizmu, które towarzyszą temu terrorowi: zwykli ludzie przeciwstawiają się i zmieniają warunki wojny. My wszyscy możemy inspirować się działaniami rodziny Żabińskich.”

Fundacja Żabińskich została powołana w 2020 roku, aby szerzyć i chronić spuściznę po Antoninie i Janie Żabińskich. Małżeństwo Żabińskich podczas II wojny światowej uratowało setki osób, głównie pochodzenia żydowskiego, wyprowadzając je z warszawskiego getta i ukrywając w willi w warszawskim ogrodzie zoologicznym (dziś znanej jako Willa Żabińskich) oraz w pustych klatkach zwierzęcych. Ich heroiczne działania dokonywane były z narażeniem własnego życia, ale także życia ich kilkuletniego wówczas syna Ryszarda. Opowieść o Antoninie i Janie Żabińskich została przedstawiona w książce Diane Ackerman pt.  „The Zookeeper’s Wife” („Azyl” w wersji polskiej), na podstawie której powstał hollywoodzki film o tym samym tytule, z Jessicą Chastain w roli głównej.

partner kancelarii Dentons, David Dixon i Dominik Zawadzki (Fundacja Żabińskich), Jakub Kuszlik (pianista), Shani Tayar (Wiceambasador Izraela w Polsce), dr Yakov Livne (Ambasador Izraela w Polsce), Anat Arazi (Fundacja Żabińskich) oraz Elena Lagutin (Dyrektor ds. Dyplomacji Publicznej Ambasady Izraela)

David Dixon

Więcej informacji o Fundacji Żabińskich znajduje się na stronie internetowej www.zabinskifoundation.com